16/07/2021 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Kurbanlık hayvanı keserken
Kurbanlık hayvanı kesilecek yere sürükleyerek çekmek mekruhtur.
Sual: Kurbanlık hayvan kesilirken nelere dikkat etmelidir, dinimizin bu
husustaki emir ve tavsiyeleri nelerdir?
Cevap: Kurbanlık hayvanı kesilecek yere sürükleyerek çekmek, bıçakları hayvanı
yatırdıktan sonra bilemek ve birini ötekinin gözü önünde kesmek mekruhtur. Eğer
mümkünse önce diz boyu çukur kazılır. Kurbanın gözleri tülbentle bağlanır.
Kıbleye dönük olarak sol yanı üzerine yatırılır. Boğazı çukurun kenarına
getirilir. İki ön ve bir arka ayakları, uçlarından bir araya bağlanır. Üç kerre
bayram tekbiri okunur. Sonra, "Bismillahi Allahü ekber" diyerek,
deveden başka hayvanın boğazının herhangi bir yerinden kesilir. Bismillahi
derken, h harfini belli etmek lazımdır. Belli edince Allahü
teâlânın ismi olduğunu düşünmek lazım olmaz. Belli edilmezse, Allahü teâlânın
ismini söylediğini düşünmek lazımdır. Bunu da düşünmezse, hayvan, leş olur,
yemesi helal olmaz. Bunun için, her zaman Allah teâlâ değil, Allahü teâlâ
demeye alışmalıdır.
Hayvanın boğazında Meri denilen yemek borusu, Hulkum denilen
hava borusu ve Evdac denilen iki yanda birer kan damarı
vardır. Bu dört borudan üçü bir anda kesilmelidir. Kesenin de kıbleye karşı
dönmesi sünnettir.
Hayvan soğumaya başlamadan, yani çırpınması durmadan ensesini de kesmek
mekruhtur. Yalnız ensesinden kesmek ise haramdır. Hayvan tamamen ölüp
çırpınması durmadan, kafasını koparmak ve derisini yüzmeye başlamak da
mekruhtur.
Kesmesini bilenin kendi kesmesi müstehaptır. Kadının kesmesi de caizdir.
Bilmeyenin, vekline kestirmesi ve kesilirken yanında bulunup, En'âm suresinin
yüzaltmışikinci “İnne salâtî” âyetini “lâ şerîke leh” kadar okuması
müstehaptır.
Sual: Kurban için bir danaya ortak olarak girenler, hayvanı kestikten
sonra, bunun etini göz kararı ile bölüşebilirler mi?
Cevap: Faiz olmaması için, eti tartarak, müsavi, eşit ağırlıkta olarak paylaşmaları lazımdır. Tartmadan bölüşüp helalleşmek caiz olmaz. Çünkü helalleşmek, hediye vermekte olur. Taksimi mümkün olan bir şeyde ortak olanların hisselerini ayırmadan önce hiç kimseye hediye etmeleri caiz değildir. Altı kişiye et ile birlikte deri veya bacak da verilirse tartmadan paylaşmaları caiz olur. Başının da, derisi gibi olduğu Hindiyye ve Mecmû'a-i Zühdîyyede yazılıdır.