24/03/2023 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Beyaz ve siyah iplikten maksat!
Sual: Kur’ânda, yeme ve içme
zamanının sonunu bildiren beyaz ve siyah iplikten maksat nedir, ne
anlatılmaktadır?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak Rıyâd-un-nâsıhîn kitabında deniyor ki:
“Bakara suresindeki bir âyet-i kerimede mealen; (Beyaz
iplik siyahtan ayırt edilinceye kadar yiyiniz, içiniz!) buyurulmuştur.
Bu ipliklerin, gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı olduklarını anlatmak
için, daha sonra (Fecrin) kelimesi
nazil oldu. Gündüzün beyazlığı ile gecenin siyahlığı, iplik gibi birbirinden
ayrılınca, oruca başlanacağı anlaşıldı.” Mecma'ul-enhür ve Hindiyyede deniyor
ki:
“Hanefî mezhebi âlimlerinin çoğuna göre, ufkun bir yerinde
beyazlık başlayınca, imsak vakti olup, oruca başlanır.”
Bundan 15 dakika sonra beyazlık ufuk üzerine ip gibi yayılınca,
sabah namazı vakti başlar. Böyle yapmak ihtiyâtlı olur. Yani tetbirli, iyi
olur. Namazı da, orucu da, bütün âlimlere göre sahih olur. Oruca ikinci vaktinden
sonra başlamışsa, şüpheli olur. Astronomik hesaplar ile birinci vakit
bulunmakta ve takvimlere birinci vakit yazılmaktadır. Şimdi, bazı takvimlere
ikinci vaktin hatta bundan sonra başlayan kızıllığın yayıldığı zamanın
yazıldığı görülüyor. Bu yeni takvimlere uyanların oruçları sahih olmaz. İmsakin
iki vakti arasındaki on dakika kadar zamana 'ihtiyat zamanı' denir. Bu zamana
temkin demek doğru değildir. İmsaki şüpheli zamana geciktirmenin mekruh
olduğu, Bahr-ür-râık kitabı da bildirmektedir. Hele kızıllığın sonunda
başlanılan oruçlar hiç sahih olmaz.
Sual:
Ramazan ayına mahsus, Müslümanlar için bildirilen bir müjde var mıdır?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak, İmâm-ı Beyhekî hazretlerinin haber verdiği hadis-i
şerifte buyuruluyor ki:
(Allahü
teâlâ benim ümmetime, Ramazan-ı şerifte beş şey ihsan eder ki, bunları hiçbir
Peygambere vermemiştir:
1-Ramazanın
birinci gecesi, Allahü teâlâ müminlere rahmet eder. Rahmet ile baktığı kuluna
hiç azap etmez.
2-İftar
zamanında, oruçlunun ağız kokusu, Allahü teâlâya, her kokudan daha güzel gelir.
3-Melekler,
ramazanın her gece ve gündüzünde, oruç tutanların af olması için dua eder.
4-Allahü
teâlâ, oruç tutanlara, ahırette vermek için, Ramazan-ı şerifde Cennette yer
tayin eder.
5-Ramazan-ı şerifin son günü, oruç tutan müminlerin hepsini af eder.)