13/02/2023 Pazartesi Köşe yazarı R.A

Türkiye’de son bir asırda, böyle bir felâket görülmemiştir. 9 sâat ara ile 2 müstakıl deprem meydâna gelmesinin tarihte bir benzeri yoktur.

6 Şubat 2023 Pazartesi günü; önce sabah sâat 04.17’de Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi merkez olmak üzere 7,7’lik bir deprem (zelzele), 1. depremden 9 sâat sonra da sâat 13.24’te 7,6’lık ikinci bir deprem meydâna gelmiştir.

Bu deprem, 10 ilimizde, (alfabetik olarak zikredecek olursak) Adana, Adıyaman, Diyârbakır, Gâzîantep, Hatay, Kahramânmaraş, Kilis, Malatya, Osmâniye ve Şanlıurfa’da tesîrli olmuştur.

Evvelâ, hiçbir ayırım yapmadan bütün milletimize geçmiş olsun diyor, vefât eden bütün kardeşlerimize, Cenâb-ı Hak’tan ganî ganî rahmetler, yakınlarına sabırlar, yaralılara da âcil şifâlar diliyoruz. Asîl milletimize ve devletimize de geçmiş olsun diyoruz. Allahü teâlâ, memleketimizi, daha beter âfetlerden muhâfaza eylesin; bir daha böyle felâketler göstermesin inşâallah.

Millet olarak, etkilediği alan, yanî yaygınlığı i’tibâriyle, dünyâda bir benzeri olmayan çok büyük bir âfet, çok büyük bir felâket ile karşı karşıya kaldık. Sâdece Türkiye ve bölgede değil, bütün dünyâ kaynaklarında “asrın felâketi”, “yüzyılın depremi” diye anılan bu hâdisenin, dünyâda daha önce bir tek benzeri olmuş.

Kısa aralıklarla arka arkaya 2 müstakil deprem, 10 ili, ilçeleri, köyleri âdeta yıkıp geçmiş, yerle bir etmiştir. Büyük yıkımlara, can kayıplarına, yaralanmalara sebep olmuştur. Bu depremden 13 milyon 500 bin kişi etkilenmiş; tesiri, 110 bin km2’ye yayılmıştır. 24.617 kişi vefât etmiş, 80.278 kişi yaralanmış ve 6.444 binâ yıkılmıştır. [Bu rakamlar, pazar sabâhı i’tibâriyledir.] Enkâz altındaki insanlar, drone'larla, İHA’larla, termal kameralarla, sismik âletlerle, dedektif köpeklerle tesbit edilmiş, hamdolsun 8.000’den fazla insan kurtarılmıştır.

Türkiye’de son bir asırda, böyle bir felâket görülmemiştir. 9 sâat ara ile 2 müstakıl deprem meydâna gelmesi i’tibâriyle, neredeyse, Sismoloji ve Jeoloji târihinde bunun bir benzeri yoktur. Artçı depremler de çok şiddetli olmuş, 6,5; 6,6’lik sarsıntılar meydâna gelmiştir; hâlen de devâm etmektedir. Şimdiye kadar 790 artçı sarsıntı meydâna gelmiştir; ilim adamları, bu artçıların 1-2 sene devâm edebileceğini söylüyorlar.

Her 2 depremin de yerüstüne yakın bir mesâfede; 7 kilometre derinlikte meydâna gelmesi sebebiyle, 10 vilâyette müthiş yıkımlar olmuş, deprem tâ Karadeniz’de Samsun, Ordu, Trabzon gibi illerden bile hissedilmiş, komşu ülkelere bile tesîr etmiştir.

Bu deprem, Karadenizdeki illerimize kadar birçok ilde hissedildiği gibi, Gürcistân, Irâk, Sûriye, Lübnân, Filistîn, Mısır, İsrâîl, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhûriyetinde de hissedilmiştir. Hattâ Sûriye’de Halep, İdlîb, Şam, Lazkıye gibi vilâyetlerde yıkımlar da olmuş ve ölümler vukû bulmuştur, oralarda ayrıca yaralılar da vardır. Sûriye’de 3.500 vefât vardır. 3.600 yaralı mevcuttur.