22/01/2023 Pazar Köşe yazarı V.T
“Onlara sabah akşam ateş gösterilir!..”
İbn-i Cümle hazretleri
Şâfiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. 682 (m. 1283)’de, Şam’da doğdu. 738 (m.
1338)’de Şam’da vefât etti. Kitabında şunları anlattı:
Hadîs-i şerîfte; “Her meyyite, her sabah ve her akşam kıyâmetteki yeri gösterilir. Cennetlik olana, Cennetteki yeri, Cehennemlik olana Cehennemdeki yeri gösterilir” buyuruldu. Allahü teâlâ, Firavun’un adamları için, Mü’min sûresinin 46. âyetinde meâlen; “Onlara sabah akşam ateş gösterilir” buyurdu. Meyyit görmeseydi, gösterilir demek faydasız olurdu.Ebû Nu’aym’ın; Amr bin Dinar’dan alarak bildirdiği hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: “Bir kimse ölünce, rûhunu bir melek tutar. Rûh, bedenin yıkanmasına, kefenlenmesine bakar. Kendisine; (İnsanlar, seni nasıl övüyorlar işit) denir.” İbn-i Ebiddünyâ’nın, Amr bin Dinar’dan alarak bildirdiği hadîs-i şerîfte; “Bir kimse, öldükten sonra çoluk-çocuğunun başına gelenleri bilir. Kendisini yıkayanlara ve kefenleyenlere bakar” buyuruldu.Buhârî’deki sahîh hadîste; “Münker ve Nekîr melekleri, suâl ve cevaptan sonra meyyite, Cehennemdeki yerine bak. Allahü teâlâ, değiştirerek sana Cennetteki yeri ihsân eyledi derler. Bakar, ikisini birlikte görür” buyuruldu.Ebû Hüreyre’den bildirilen hadîs-i şerîfte; “Bir kimse tanıdığı kabir yanına gelip selâm verirse, meyyit de onu tanır ve selâmına cevap verir. Tanımadığı kabrin başına gelip selâm verirse, selâmına cevap verir” buyuruldu. Bu hadîs-i şerîfden anlaşılıyor ki, meyyit kendini ziyâret edeni, kabri başına geleni görmektedir. Görmeseydi, dünyâda tanımamış olduğunu tanımaması bildirilmezdi. Birincisini tanıyarak cevâbı veriyor, ikincisinin selâmına, tanımayarak cevap veriyor.Bir hadîs-i şerîfte; “Bir meyyit, dünyâda sevdiği kimse, kendisini ziyârete geldiği zaman sevinir” buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf, meyyitin, ziyârete geleni gördüğünü bildiriyor. Görmeseydi, tanımaz ve sevinmezdi.Sahîh-i Müslim’de, Amr bin Âs’ın (radıyallahü anh) vefât edeceği zaman şöyle buyurduğu haber veriliyor: “Beni defnedince, üzerime toprak atınız! Sonra bir hayvan kesilerek etleri parçalanacak zaman kadar, kabrimin başında bekleyiniz. Sizinle kabrime alışayım ve sizi göreyim. Böylece Rabbimin gönderdiği suâl meleklerine rahat cevap vereyim.”Kabirdeki meyyitlerin duyduklarını ve gördüklerini bildiren böyle sağlam haberler çoktur.