02/05/2020 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Hasta olanlar, oruç tutamaz mı?
“Hasta, hastalığının artmasından korkar ise, oruç tutmayıp sonra kaza eder.''
Sual: Bir kimsenin, oruç tutunca hastalanma tehlikesi varsa veya
hastalığının artması söz konusu ise, böyle bir kimse oruç konusunda ne yapması
gerekir?
Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Hasta, hastalığının artmasından veya iyi olmasının gecikmesinden yahut
şiddetli ağrı gelmesinden veya hasta bakıcı, hastalanarak, onlara bakamayıp
helak olmalarından korkar ise, oruç tutmayıp sonra kaza eder. Sağlam kimse,
hasta olacağını çok zan ederse ve nehir temizlemek gibi ağır bir iş yaparken
veya devletin emri ile çalışırken, çok sıcak veya soğuk tesiri ile helak
olacağını ve kimsesiz olup hiçbir yerden yardım görmeyen kadın nafakasını
kazanmak için çamaşır yıkamak, yemek pişirmek ile helak olacağını, çok zan
ederek anlarsa, oruç tutmaması ve niyetli orucu bozması caiz olur, başka zaman
kaza eder. Çok zan etmek, ölüm alametlerini görmekle, kendi tecrübesi ile yahut
tabib-i müslim-i hazıkın haber vermesi ile anlaşılır. Hazık, mütehassıs, uzman
olmak demektir. Kâfir ve fasık doktora muayene ve tedavi caizdir. Fakat
bunların sözleri ile ibadet bozulmaz. Orucunu bozarsa, keffaret lazım olur.”
***
Sual: Çoluk çocuğunun nafakası için ağır işte çalışan bir kimse, orucunu
tutmayıp, daha sonra kaza edebilir mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Nafakaya muhtaç kimse, çalışınca hasta olacağını anlarsa, orucu bozar.
Ücret ile çalışmayı sözleşmiş ise ve iş sahibi, ramazanda izin vermiyorsa,
kendinin ve ailesinin nafakası mevcut olan, orucu bozmaz. Çünkü böyle kimsenin
dilenmesi haramdır. Kendinin ve ailesinin nafakasına malik değilse, orucun
zarar vermeyeceği başka hafif iş bulması lazım olur. Hafif iş bulamazsa, işinde
çalışarak, orucu bozması caiz olur. Bunun gibi, ekin biçen kimseye ramazan
ayının orucu ziyan verirse, yani oruçtan dolayı, ekini biçemeyip, ekin telef
olursa yahut çalınırsa veya bina yapılamayıp da yağmurdan yıkılmak
tehlikesi muhakkak olursa ve bunları ücret ile yapacak kimse bulamazsa, oruç
tutmayıp, bu işlerini yapmak caiz olur. İş bitince, orucunu tutar ve ramazandan
sonra da, tutamadığı günleri kaza eder, günah olmaz. Susuzluktan hasta olması,
ölmesi muhakkak olan herkes de, orucu bozup, kaza edebilir, keffaret
yapmazlar.”