Güldürmek için yalan söylemek!

06/08/2023 Pazar Köşe yazarı S.K

Doğruluk iyiliktir; yalan kötülüktür. Yalan, doğru olmayan, gerçeğe uymayan sözdür. Yalan, kötü huylardan biridir. Dinimiz yalan konuşmayı haram kılmıştır. Büyük günahtır. Yalan konuşmak, insanın cemiyette güvenilirliğini kaybetmesine sebep olur.

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Yalandan sakının! Çünkü yalan günaha, günah da Cehenneme sürükler.) [Buhari]
(Yalan rızkı azaltır.) [İsfehani, Ebuşşeyh]
Bir genç, Peygamber efendimize sallallahü aleyhi ve sellem, üç büyük günaha yakalandığını bildirdi. Bunlardan biri yalandı. Peygamber efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, (Yalanı benim için terk et!) buyurdu. Genç, peki diyerek gitti. Bir günahı işleyeceği zaman, (Eğer bu günahı yaparsam, Resulullah sorduğunda, evet dersem suçum meydana çıkar. Hayır dersem, yalan söylemiş ve verdiğim sözü tutmamış olurum) diye düşündü. Diğer iki günahı da bıraktı. (Şir'a)

Yalan yere yeminden de çok sakınmalı. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Yalan yere yemin etmek, evleri harap eder.) [Beyheki]
(Yalan yere yemin, malın yok olmasına sebep olur.) [Bezzar]

Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki:

"Şu altı şeyi yapabileceğinize söz verin sizin için Cennet’e kefil olayım: 1) Konuştuğunuz zaman doğru konuşun. 2) Vaadinizi yerine getirin. 3) Aldığınız emaneti yerine teslim edin. 4) Edep yerlerinizi koruyun. 5) Gözlerinizi haramdan sakının. 6) Ellerinize sahip olun. [yani haram mala ve  diğer uygun olmayan şeylere elinizi uzatmayın."

[Tenbih-ül-gâfilin]

Güldürmek için, şakadan da olsa yalan söylemek de caiz değildir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Kimse ile münakaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen Müslümanın Cennet’e gireceğini size söz veriyorum. Şaka ile veya yanındakileri güldürmek için olsa bile, yalan söylemeyenin Cennet’e gireceğini size söz veriyorum. İyi huylu olanın, Cennet’in yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum!) [Ebû Dâvüd, İbni Mâce ve Tirmizî]

Hazret-i Abdullah bin Âmir radıyallahü anh anlatır:
Ben küçükken, Resul-i Ekrem sallallahü aleyhi ve sellem evimize gelmişti. Oynamaya giderken, annem bana, (Abdullah gel, sana bir şey vereceğim) dedi. Resul-i Ekrem, (Ona ne vereceksin?) buyurdu. Annem de (Hurma vereceğim) dedi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Eğer bir şey vermeyip aldatmak için söyleseydin, yalan günahı yazılırdı.) [Şir'a]
Abdullah bin Mesud radıyallahu anh şöyle buyurmuştur: En doğru söz Allah’ın kelâmıdır. En şerefli söz Allahü teâlâyı anmaktır. En kötü körlük kalp körlüğüdür. Az olup yeten, çok olup azdırandan daha hayırlıdır.  En kötü pişmanlık kıyamet günü duyulan pişmanlıktır. En hayırlı zenginlik gönül zenginliğidir. En kötü kazanç, faiz kazancıdır. Dilin en büyük hatası yalandır. [Tenbih-ül-gâfilin]