Haccın geciktirilmesi günah mı?
09/05/2025 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir kimseye hac farz olduktan sonra, bunu geciktirmesi, sonraki senelere bırakması günah olur mu?
Cevap: Vücub şartları bulunmakla beraber, eda şartları
da kendisinde bulunan kimsenin, o sene hacca gitmesi farz olur. O sene, hac
yolunda ölürse hac sakıt olur ve bu kimsenin vekil gönderilmesi için vasiyet
etmesi de lazım olmaz. Farz olduğu o sene gidilmezse, günah olur. Farz olduktan
sonra hacca gitmeyi, daha sonraki senelere bırakan kimse fasık olur. Çünkü
küçük günaha devam etmek, büyük günah olur. Sonraki senelerde, hac yolunda,
evinde hasta olursa, hapse düşerse veya hacca gidemeyecek şekilde sakatlanırsa,
yerine başkasını, kendi memleketinden bedel göndermesi veya bunun için vasiyet
etmesi lazımdır. Bedel gönderdikten sonra iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım
olur. Sonraki senelerde hacca giderse, geciktirme günahı affolur. İmam-ı
Muhammed ve imam-ı Şâfii hazretlerine göre, sonraki senelere bırakması da
caizdir.
Sual: Hac ibadetinin yerine
getirilmesi için de belli şartlar var mıdır?
Cevap: Hac ibadetinin farz olmasından başka, bu ibadeti
yerine getirebilmesi için de belli şartlar vardır ki bunlara Eda
şartları denir ve dört tanedir:
1-Hapsedilmiş veya yasaklanmış
olmamak.
2-Hac için gideceği yolun ve hac
yerinin selamet ve emniyetli olması lazımdır. Gemi, tren, otobüs veya
uçaklardan tehlikeli olan ile gitmek lazım olduğu zaman, hacca gitmek farz olmaz.
Eşkıyaların, hacıların canına, malına saldırdığı yıllarda hacca gitmek farz
olmaz.
3-Mekkeden üç gün üç gecelik uzak
yerlerde bulunan hür kadının hacca gidebilmesi için, üç mezhepte, kocasının
veya nikâhı düşmeyen ebedî mahrem akrabasından fasık, mürtet olmayan
akıllı, büluğa ermiş bir erkeğin beraber gitmesi lazımdır. Bunun yol parasını
verecek kadar, kadının zengin olması da lazımdır. Künûz-üd-dekâıkda yazılı
Bezzârın bildirdiği hadis-i şerifte;
(Kadın, yanında bir mahremi
olmadan hacca gidemez!) buyuruldu.
Zamanımızda fesat çoğaldığı için, nikâhtan ve sütten olan mahrem akraba ile
sefere gitmemelidir. Zengin olan kadının, mahremi ile bir kerre hacca gitmesine
kocası mâni olamaz. Zîra zevcin, kocanın farzlara mâni olmaya hakkı yoktur.
4-Kadın, iddet
hâlinde yani kocasından yeni ayrılmış olmamaktır.
