Haccın farzı üçtür
11/05/2025 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Sual: Namazda olduğu gibi, hac ibadetinin de mutlaka yerine getirmesi gereken farzları var mıdır?
Cevap: Namazın, orucun
farzları olduğu gibi, haccın da farzları vardır ve üçtür. Bu üç farzdan biri
yapılmazsa hac sahih olmaz. Bu farzlar şunlardır:
1-İhramdır. İhram, niyet ile birlikte zikir yani
telbiyeden ibaret olup, bazı şeyleri kendine yasak etmektir. Namazda iftitah
tekbiri gibidir. Alameti, peştamal gibi, iki beyaz bez olup, biri belden aşağı
sarılır, öteki, omuzlara sarılır. İple bağlanmaz, düğümlenmez. Bunun için
kuşanılan bu iki beze ihram denildi. Tavafa başlarken, ihramın ortasını
sağ koltuk altından geçirip, iki ucunu sol omuz üstüne getirmek sünnettir.
2-Arefe yani Zilhicce ayının dokuzuncu günü Arafat'ın,
Vâdi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde Vakfeye durmak.
Herkes, ehil olan imama karşı ayakta durup, ayakta duramazsa, oturup imamın
duasını dinler. Sonra, oturabilir, yatabilir. Hacca geç giden bir kimse, doğru
Arafat'a gider ve Tavâf-ı kudûm yapması lazım olmaz. Zilhiccenin dokuzuncu yani
Arefe günü Arafat'ta bulunmayan veya Arafat'tan geçmeyen, hacı olamaz.
3-Kâ'be-i muazzamayı Tavâf-ı ziyaret etmektir. Tavaf,
Mescid-i haram içinde, Kâ'be-i muazzama etrafında dönmek demektir. Dördü farz,
üçü vacip olmak üzere yedi kerre dönülür. Zemzem kuyusunun ve Makâm-ı İbrâhîmin
dışından dolaşarak da tavaf etmek caizdir. Kadınların tavaf ederken, Kâ'beye
yaklaşmamalarının efdal olduğu Eşbâhda yazılıdır. Abdestin bozulma ihtimali
çoksa, Şâfiilerin Hanefî veya Mâlikiyi taklit etmesi lazım olur. Tavafı mescit
dışından yapmak caiz değildir. Tavafa niyet etmek, ayrıca farzdır. Tavâf-ı
ziyareti, Arafat'tan sonra yapmak da farzdır. Tavaf ederken ve sa'y ederken,
ezan okunursa, bunlar bırakılıp, namazdan sonra tamamlanır.
Sual: Arefe günü, sedye ile Arafat'tan geçirilen bir
kimsenin haccı kabul olur mu?
Cevap: Hacca giden bir kimse, Arefe günü, öğle
ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan zaman içinde,
biraz Arafat'ta dursa veya ihramlı olarak Arafat'tan geçse, baygın iken sedye
içinde taşınarak nüsükler yaptırılırsa, Arefe günü olduğunu bilmeyerek,
Arafat'ta dursa, haccı sahih olur. O yerin Arafat olduğunu bilmek ve niyet
etmek lazım değildir.
