Adak, farz veya vacip cinsinden olmalı
24/06/2025 Salı Köşe yazarı O.Ü
Sual: Bir kimse, neyi adarsa adak olur ve adakta bulunan kimse, bu adağını mutlaka yerine getirmesi gerekir mi?
Cevap: Bu
konuda Dürer ve Gurer'de deniyor ki:
“Farz veya vacip olan ibadetlerden birine benzeyen ve
namaz, oruç, sadaka, itikâf gibi başlıbaşına ibadet olan bir şeyi nezir, adak
edenin, bunu yapması lazım olur. Hasta ziyaret etmek, cenaze taşımak, camiye
girmek, yol, çeşme, hastahane, mektep, cami yapmak gibi, farz veya vacip
cinsinden olmayan şeyler nezredilmez. Bunlar nezredilirse, yapılmaları lazım
olmaz.
Allah rızası için receb ayında oruç tutayım demek
gibi mutlak nezir ve yolcum gelirse, Allahü teâlâ için sadaka
vermek nezrim olsun demek gibi, istenilen bir şarta bağlanan mu'allak
nezir söylenince, şart hasıl olduğunda, nezrolunan ibadetleri yapmak
vacip olur. Hadis-i şerifte; (Nezrolunanı yapmak lazımdır) buyuruldu.
Hastalıktan kurtulursam, bir koyun kesmek nezrim olsun
demek nezir olmaz ve koyunu kesmesi lazım gelmez. Allahü teâlânın rızası için
bir koyun kesmek demek lazımdır. Allahü teâlâ için deyince, nezir olup, kesmesi
lazım olur. Bin lira sadaka vermeyi, nezreden kimsenin yüz lirası olsa, yüz
lira vermesi lazım olur. Malı varsa, satıp bin lirasını sadaka verir. Şu yüz
lirayı, şu günde falan fakire vermeyi nezredip, başka yüz lirayı, başka günde,
başka yerde, başka fakirlere vermesi caiz olur.”
Sual: Necaset bulunma ihtimali olan yerlerde mesela
kabristan veya hamamlarda namaz kılınabilir mi?
Cevap: Necis olmak
ihtimali bulunan yerlerde, mesela kabristanda, hamam içinde ve kilisede kılmak
mekruh olup, yıkayıp temizleyerek kılmak veya hamamın soyunma mahallinde kılmak
ve kabristandaki mescitte kılmak mekruh olmaz. Soğuk ve başka sebeple açık
yerde kılınamazsa ve başka yer bulunamazsa, kilisede yalnız da, cemaat ile de
kılmak caiz olur. Namazdan sonra hemen çıkmalıdır. Kilisedeki küfür alametleri
boşaltılırsa, namaz kılmak hiç mekruh olmaz. Üstü açık necasete karşı kılmak da
mekruhtur.
Sual: Kur’ân-ı kerime veya din kitaplarının bulunduğu
yere karşı ayak uzatmakta dinen bir mahzur olur mu?
Cevap: Mushafa yani Kur’ân-ı kerime ve din kitaplarına
karşı ayak uzatmak mekruhtur. Eğer bunlar yüksekte iseler, ayak uzatmak mekruh
olmaz.
