11/12/2019 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Ziyafet için faizle para almak
"Faiz ile para alıp ziyafet vermekten sakınmak, herkes için çok
kolaydır."
Sual: Bazı kimseler, ölmüş olan ana, babası için yemek ikram ediyor ve
bunun için de parası yoksa faizle para alıyor. Faizle para alıp yemek ikram
etmek ve bundan sevap beklemek, dinimizce uygun mudur?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı Rabbânî hazretleri, Mektûbât kitabının birinci
cildin, 202. Mektubunda, bir talebesine hitaben buyuruyor ki:
“Bu zamanda, şüpheli olmayan kazanç kalmadı diyorsunuz. Evet öyledir.
Fakat, elden geldiği kadar, şüphelilerden kaçınmak lazımdır. Tarlayı abdestsiz
sürmek, tohumunu abdestsiz ekmek, rızkın bereketini, güzel olmasını giderir
demişlerdir. Hindistan'da, böyle çalışan, hemen yok gibidir. Fakat, Allahü
teâlâ, kulundan, elinden geldiği kadar yapmasını istemektedir. Faiz ile para
alıp ziyafet vermekten sakınmak, herkes için çok kolaydır. Helale haram, harama
helal diyen kâfir olur. Fakat bu, kati, meydanda olan helal ve haramlar
içindir. Helal, haram oldukları, Nass ile yani âyet ve hadisle açık bildirilmiş
olan yahut açık Nass yok ise de, dört mezhebde de söz birliği ile bildirilenler
içindir. Zan olunanlar için değildir. Hanefî mezhebinde mubah olan çok şey
vardır ki, Şafii mezhebinde mubah değildir. Bunun aksi de vardır. Muhtaç olduğu
şüpheli olan birinin, faizle para alması helal olur demiyene, açık bildirilen
harama helal diyemeyene dil uzatılmaz. Sapık, gerici denilmez. Helal demesi
için zorlanamaz. Onun haklı olması daha kuvvetlidir. Hatta, haklı olduğu
meydandadır. Ona dil uzatanlar haksızdır ve tehlikelidir.
Mevlânâ Abdülfettâh, 'faizsiz borç almak iyidir. Niçin faiz ile alıyorlar'
demiş. Siz de, 'böyle söyleme, helali inkâr mı ediyorsun?' diyerek onu tekdir
etmişsiniz. Yavrum, bu sözünüz, kati olan helal için doğrudur. İhtiyacı olanın,
faiz ile borç almasına helal deseniz bile, bunu yapmamak, yine daha iyi olur.
Vera sahipleri, ruhsat, izin verilen şeyleri yapmamış, herkese, azimet yolunu
göstermişlerdir. Lâhor şehrindeki müftiler, ihtiyacı olana caiz olur demiş ise
de, ihtiyaçtan ihtiyaca fark vardır. Her ihtiyaç, özür sayılırsa, faizin haram
olacağı yer kalmaz. Faizin haram edilmesi abes, lüzumsuz bir emir olur. Oruç, yemin
keffareti niyeti ile de, fakirleri doyurmak için, faiz ile borç almak caiz
değildir. Fakir doyuramayan, oruç tutar.”