İhtikâr, karaborsacılık haramdır!
03/11/2025 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Sual: Herkese lazım olan gıda, devam ve benzeri maddelerde karaborsacılık yapmak günah mıdır?
Cevap: İhtikâr demek,
insan ve hayvan gıda maddelerini piyasadan toplayıp, yığıp, pahalandığı zaman
satmaktır yani karaborsacılıktır. Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Bir kimse gıda maddelerini alıp, pahalı olup da
satmak için kırk gün saklarsa, hepsini fakirlere parasız dağıtsa, günahını
ödeyemez.)
(Bir kimse gıda maddelerini kırk gün saklarsa, Allahü
teâlâ ona darılır. O, Allahü teâlâyı saymamış olur.)
Hazret-i Ali buyuruyor ki:
“Gıda maddelerini kırk gün saklayanın kalbi kararır.”
Âlimlerden birisi, tüccar idi. Vâsıt şehrinden,
Basra'ya gıda gönderip satılmasını vekiline emretti. Basrada ucuz olduğu için,
vekili bir hafta bekleyip, pahalı sattı ve âlime müjde yazdı. Cevabında buyurdu
ki:
“Biz, az kâr ile çok sevap kazanmayı daha çok severiz.
Fazla kazanmak için, dinimizi feda etmemeli idin. Çok büyük cinayet yapmışsın.
Bunu affettirmek için sermayeyi ve kârı hemen sadaka olarak dağıt!”
İhtikârın haram olması, Müslümanlara zararlı olduğu
içindir. Çünkü, gıda maddeleri, insanların ve hayvanların yaşayabilmesi için
lazımdır. Satılınca, herkesin alması mubahtır. Bir kişi alıp saklayınca,
başkaları alamaz. Sanki çeşme suyunu saklayıp, herkesi susuz bırakmaya benzer.
Gıda maddelerini bu niyetle satın almak günahtır. İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe
hazretleri buyurdu ki:
“Köylü, tarlasından aldığı gıda maddelerini istediği
zaman satabilir. Acele satması vacib değildir. Fakat, acele etmesi sevaptır.
Pahalı olunca satmasını düşünmesi çirkindir. İlaçlarda ve gıda maddesi olmayan
ve herkese lazım olmayan şeylerde ihtikâr haram değildir.”
İmâmeyne göre, bunların hepsi ihtikârdır. İnsanlara
lazım olan her şeyde ihtikâr haramdır. Devlet, hükûmet, ihtikâr edeni, haber
alınca, evine yetecek kadar bırakıp, fazlasını halka satmasını emreder.
İmâm-ı a'zam hazretleri, ilaçları
saklamak ihtikâr olmaz, buyurmuştur. Ancak ilaçların çoğu böyle ise de, kininin
sıtmaya, insülinin diyabete ve aşı ile serumların, belli mikroplara karşı kullanılması,
ekmeğin açlığa karşı kullanılması gibi, muhakkak şifaya sebep olduğundan, bu
gibi, tesiri kuvvetli ilaçları saklayarak, ihtikâr, karaborsacılık yapmak haram
olur.
