İnsanlardan utanarak günahı terk etmek!
17/11/2025 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Sual: Günah işlemeyi, insanların ayıplamalarından korkulduğu için mi yoksa Allah için mi terk etmelidir?
Cevap: Günah işleyecek kimsenin, bu
günahtan vazgeçmesi, ya Allahü teâlâdan korktuğu veya insanlardan hayâettiği,
utandığı yahut da başkalarının yapmasına sebep olmamak için olur. Allahü
teâlâdan korkarak terk etmenin alameti, o günahı gizli olarak da işlememektir.
İnsanlardan hayâetmek, utanmak, onların kötülemelerinden korkmak demektir.
Başkalarının günah işlemelerine sebep olmak, yalnız yapmaktan daha çok
günahtır. Başkalarının bu günahı işlemelerinin günahları da, kıyamete kadar
bunlara sebep olana yazılır. Bir hadis-i şerifte; (İnsan günahını dünyada gizlerse, Allahü teâlâ da, kıyamet günü,
bu günahı kullarından saklar) buyuruldu.
Herkese vera sahibi olduğunu bildirmek
için, günahını saklamak ve gizli olarak devam etmek, riya olur.
Sual: Başkaları günah işlemesin diye,
onların hatırı için, sünnetleri, müstehapları terk etmek uygun olur mu?
Cevap: Başkalarının günaha girmemeleri
için, bir kimsenin mubahları terk etmesi iyi olur. Fakat sünnetleri, hatta
müstehapları terk etmesi caiz olmaz. Mesela gıybet yapmamaları için, misvak
kullanmayı terk etmek iyi olmaz.
Sual: Bir kimsenin, yaptığı ibadetleri
başkalarına göstermekten veya onların duymasından hayâetmesi, utanması doğru
bir şey midir?
Cevap: İbadetlerini başkalarına
göstermekten hayâetmek, utanmak caiz değildir. Hayâ, günahlarını, kabahatlerini
göstermemeye denir. Bunun için, vaaz vermekten, ilmihal kitabı yazmaktan,
satmaktan, imamlık, müezzinlik yapmaktan, Kur’ân-ı kerim okumaktan hayâetmek caiz
değildir. (Hayâimandandır) hadis-i
şerifindeki hayâ, kötü, günah şeyleri göstermekten utanmak demektir. Müminin,
önce Allahü teâlâdan hayâetmesi lazımdır. Bunun için, ibadetlerini ihlas ile
yapmalıdır.
Sual: Yolda yürürken, ayağımız, giydiğimiz
mestten biraz çıksa, abdest bozulmuş olur mu?
Cevap: Ayağın topuğu, mestin topuğundan çıkınca, mest ayaktan çıktı sayılır. Fakat ekseri kitaplar, ayağın yarıdan fazlası, mestin topuk kemikleri hizasından yukarı çıkmadıkça, ayaktan çıktı sayılmaz diyor. Buna göre, mest geniş olup, yürürken, topuğu mestten çıkıp, giren kimsenin meshi caiz olur. Yürürken abdesti bozulmaz.
