İnsanın ilk ölümü!..

21/05/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü

Sual: Bazı kimseler, insanlar için ilk ölüm, ikinci hayat diye bir şeyler anlatılıyor, bunun aslı varsa, bu ilk ölüm nasıl olmuştur?

Cevap: İmâm-ı Gazâlî hazretleri Dürre-tül Fâhire isimli kitabında, bu konu ile alakalı olarak buyuruyor ki:

Allahü teâlâ, Âdem aleyhisselamı yaratınca, belini kudretiyle mesih buyurduğu zaman, ondan iki avuç aldı. Birisini sağ tarafından, diğerini ise sol tarafından aldı. Her insanın zerresini birbirinden ayırdı. Âdem aleyhisselam onlara baktı ki, onların zerreler gibi olduğunu gördü. El-Vâkı'a suresindeki bir âyet-i keremede mealen;

(İşte bu sağdakiler Cennet ehlinin amelini yapacaklarından, Cennetlik olanlardır. Bana bunların amellerinden bir fayda ve zarar yoktur. Bu soldakiler Cehennem ehlinin amelini yapacaklarından, Cehennemlik olanlardır. Bana bunlardan da bir fayda ve bir zarar yoktur) buyuruldu.

Âdem aleyhisselam Allahü teâlâya;

-Ya Rabbî! Cehennem ehlinin ameli nedir? diye sordu. Allahü teâlâ da;

(Bana şirk koşmak ve gönderdiğim Peygamberlere inanmamak ve ilahi kitaplarımda olan emir ve nehyimi tutmayıp, bana isyan etmektir) buyurdu.

Bunun üzerine Âdem aleyhisselam, Allahü teâlâya dua ederek;

“Ya Rabbî! Bunları kendilerine şahit kıl. Umulur ki, Cehennem ehli ameli işlemezler” dedi. Allahü teâlâ da, nefislerini şahit yapıp;

(Ben sizin Rabbiniz değil miyim?) buyurdu. Hepsi; “Rabbimizsin. Biz şehadet eyledik” dediler. Allahü teâlâ, melekleri ve Âdem aleyhisselamı da şahit tuttu. Bu sözleşmeden sonra, onları tekrar eski mekânlarına gönderdi. Çünkü bunların hayatları yalnız rûhâni bir hayat idi. Cismâni bir hayat değildi. Allahü teâlâ bunları Âdem aleyhisselamın sulbüne yerleştirdi. Ruhlarını kabzedip, Arş'ın hazinelerinden birinde muhafaza kıldı.

Bir babanın nutfesi ananın rahminde karar edip, çocuğun cismâni sureti tamam olduğu zaman, henüz ölüdür. Allahü teâlâ rahimde ölü olan bu çocuğa ruh vermeyi murad buyurduğunda, Arş'ın hazinelerinde bir müddet gizleyip muhafaza buyurduğu ruhu, o cesede iade eder. Çocuk o zaman hareket etmeye başlar. Allahü teâlânın ruhlara;

(Ben sizin Rabbiniz değil miyim?) diye sorduğu misaktan, sözleşmeden sonraki ölüm yani, ruhunu Arş'ın hazinelerine göndermesi birinci ölüm ve şimdiki ana karnındaki hayat, ikinci hayattır.