Edep asaletten, ilim maldan hayırlıdır...
26/05/2023 Cuma Köşe yazarı A.D
Dinimizde hayânın yeri çok mühimdir. Allahü teâlâdan utanmak,
imanın kuvvetli olduğuna, hayâsızlık da imanın zayıf olduğuna alamettir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Hayânın
azlığı küfürdendir.)
(Hayâ ile
iman bir aradadır. Biri giderse, öteki de durmaz.)
Hayâsız kimse, zamanla küfre kadar gidebilir. Hayâ, imanın
esasındandır. Hayâsı olan Allah’tan utandığı için günahtan çekinir. İnsanlardan
utanmayan Allah’tan da utanmaz. İnsanlardan utanarak günahı gizlemek de
hayâdandır. İnsanlardan utananın, Allahü teâlâdan da utandığı anlaşılır. Çünkü
hadis-i şerifte, (Allah’tan sakınan, insanlardan da
sakınır) buyuruluyor. Hayâsız olan mürüvvetsiz olur.
Hazret-i Ebu Bekir, "Hayâsız insan, halk içinde çıplak oturan
gibidir" buyurdu.
Hazret-i Lokman Hakîm'e sordular:
- Edep, asalet, mal ve ilimden hangisi daha üstündür?
-
Edep asaletten, ilim maldan hayırlıdır.
Oğlu, Hazret-i Lokman'a sorar:
- En iyi haslet nedir?
-
Dindar olmaktır.
- Peki babacığım, bu haslet iki olursa?
-
Dindarlık ve mal sahibi olmak.
- Üç olursa?
-
Dindarlık, mal ve hayâ.
- Dört olursa?
-
Dindarlık, mal, hayâ ve güzel ahlak.
- Beş olursa?
-
Dindarlık, mal, hayâ, güzel ahlak ve cömertliktir.
- Altı olursa?
-
Oğlum, bu beş haslet kimde olursa, o kimse takva ehli, temiz bir kimsedir,
Allahü teâlânın dostudur, şeytandan uzaktır.
Allahü teâlâ, insan neslini devam ettirmek için, erkek ve
kadınları birbirlerine cazip kılmıştır. Aynı zamanda, bu duygu karşısında,
insanları dünyada çetin bir imtihana tâbi tutmuştur. Bu imtihanı kazanan, dünya
ve ahiretin kahramanıdır. İnsanların iyi veya kötülüğü, daha çok iffet işinde
belli olur.
İffetsiz olan, Allah katında günahkâr, halkın yanında da
itibarsızdır. Bir namussuzun toplumdaki iyilerin yanında itibarı [saygınlığı],
bir köpeğin itibarı kadar yoktur. Zengin ve çok güzel bir kadın, eğer iffetsiz
ise, itibarsızdır. Fakir ve namuslu bir kadın ise, her zaman itibarlıdır,
saygıya layıktır.
Dünyadaki pek çok rezaletler, cinayetler, kavgalar, kıskançlıklar, özetle bütün
fenalıklar, iffetsizlik yüzünden meydana gelmektedir. İnsanların pek çoğu,
iffetsizliğin kötülüklerini bildikleri hâlde, ne yazık ki kendilerini bu kötü
yollara sapmaktan alıkoyamaz...
Allah’tan korkan bir insan iffetsiz olamaz. O hâlde, çocuklarımıza Allah korkusunu öğretmeye çalışmak, bizim için en başta gelen görevdir...
