"Zekâtı zenginlerden al Müslüman fakirlere ver"
17/09/2025 Çarşamba Köşe yazarı V.T
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: "Kabir ziyaretini yasaklamıştım, bundan
sonra ziyaret edin!"
Osman bin Saîd Dânî hazretleri Tefsîr, kırâat, hadîs,
nahiv ve Arabî ilimler ve Mâlikî fıkıh âlimdir. 371 (m. 981) yılında Endülüs’te
(İspanya) Dâniye’de (Denia) doğdu. Kendi memleketinde ilim tahsiline başladı.
Tunus ve Mısır’a gitti. Mekke’ye gidip haccetti. Endülüs’e geri döndü.
Sarakosta’da (Saragosa) ve Kurtuba’ya (Cordoba) gitti. Oradan da ayrılıp
Dâniye’ye yerleşti. 444 (m. 1052) yılında Dâniye’de vefât etti. Bir dersinde
şunları anlattı:
Neshin çeşitleri şunlardır:
Âyetin, âyet ile neshi: Bekara
sûresinin 180. âyetinde, ölüm hastasının ana, baba ve yakınları için vasiyette
bulunma şartı vardı. Nisa sûresinin 11. âyetinde, herkesin ne kadar miras
alacağı bildirilmiş ve böylece vasiyet şartı kaldırılmıştır. Nisa sûresinin,
(Yeminlerinizin bağladığı kimselere de hisselerini veriniz) mealindeki 33.
âyetine göre, akraba olmayan iki kişi yeminleşir ve biri diğerine mirasçı
olurdu. Ama Enfal sûresinin, (Yakın akrabalar vâris olmaya daha uygundur)
mealindeki 75. âyeti ile neshedildi. Nur suresinin, (Zina eden kadını, başka
erkekler nikâh edemezler) mealindeki 3. âyet-i kerimesi, Nisa sûresinin üçüncü
âyeti ile nesh edilmiş ve hadis-i şerif ile bildirilmiştir.
Âyetin, sünnet ile neshi: Bekara
sûresinin (Ölüm gelince, ana baba ve yakınlara vasiyet farzdır) mealindeki 180.
âyeti, (Vârise vasiyet yoktur) hadis-i şerifi ile nesh edildi. Zekât verilmesi
bildirilen 8 sınıftan biri olan Müellefe-i kulub, iman etmesi veya kötülükleri
önlenmek istenilen kâfirler ve yeni iman etmiş olan zayıf Müslümanlar idi. Hazret-i
Ebu Bekir zamanında, Beyt-ül-mal emini olan Hazret-i Ömer
(radıyallahü anhüma), (Zekâtı Müslümanların zenginlerinden al, fakirlerine
ver) mealindeki Muaz hadisini bildirip, (Müellefe-i kulub’a zekât verilmesini
Resulullah nesh etti) dedi. Eshab-ı kiramın hepsi, bunu kabul etti. Nesh
edilmiş olduğuna ve bunlara zekât verilmemesi gerektiğine icma hasıl
oldu.
Sünnetin âyet ile neshi: Beyt-ül-makdis’e
doğru namaz kılınırken, Bekara sûresinin, (Yüzünü artık Mescid-i Haram [Kâbe]
tarafına çevir) mealindeki 144. âyeti ile nesh edildi. Kıble Kâbe oldu.
Sünnetin sünnet ile
neshi: Hadis-i şeriflerde buyuruldu
ki: (Kabir ziyaretini yasaklamıştım, bundan sonra ziyaret edin!) (Cehennemde en
hafif azap Ebu Talib’e yapılır. Ayaklarında ateşten iki nalın olacak, bunların
sıcaklığından beyni kaynayacaktır.) Bu hadis-i şerif, (Amcam Ebu Talib,
diriltildi ve iman etti) mealindeki hadis-i şerif ile nesh edilmiştir.
