23/05/2025 Cuma Köşe yazarı V.T

“Sizden birine, bilmediği bir şey sorulduğu zaman, bilmediğini itiraf etsin, utanmasın.”

Bekir el-Esrem hazretleri büyük fıkıh ve hadîs âlimidir. 260 (m. 873) târihinde vefât etti. Ahmed bin Hanbel’in talebesidir. Ondan çok mes’eleler nakletti. Bunları mevzûlarına göre yazdı. Hikmetli sözleri pek çoktur. Onlardan bazıları:

“Hocam Ahmed bin Hanbel’in, meclisten kalktığı zaman (Sübhânekellahümme ve bihamdike...) dediğini işitir, devamını anlayamazdım. Sadece dudaklarının hareketini görürdüm. Fakat zannediyorum, mecliste yapılan hatâlara keffâret olması için Resûlullah efendimizden rivâyet edilen şu mübârek sözleri söylüyordu: Sübhânekellahümme ve bihamdike, Eşhedü enlâ ilahe illâ ente, Estağfirüke ve Etûbü ileyk.”

“Âlimin ölümü, büyük bir musibettir. Şeytan ve onun yardımcıları, Allahü teâlânın ve Müslümanların düşmanlarıdır. Şeytan ve yardımcıları, Müslümanlar için birçok fitneler hazırlarlar. Maksadlarına erişebilmek için âlimlerin yok olmasını beklerler. Çünkü, âlim, onların bâtıl işlerine ve yardımcılarına mâni olmaktadır.”

“Bir kısım insanlar, şöhrete yapıştılar. Kendilerinden bahsedilmeyi arzu ettiler. Hâlbuki onlardan önce de işledikleri bid’atlerle şöhrete kavuşanlar oldu. Fakat, hayır yolunda, doğru yolda tâbi olmak, şer (kötü) işlerde başkan olmaktan daha hayırlıdır.”

Abdullah İbn-i Mes’ûd (radıyallahü anh) buyurdu ki: "Resûlullah Efendimizin (sallallahü aleyhi ve sellem) sünnet-i seniyyesine tâbi olunuz. Bid’atleri yapmayınız. Her bid’at dalâlettir (sapıklıktır)."

İbn-i Ömer (radıyallahü anh) buyurdu ki: “İnsanlar güzel görse bile, her bid’at dalâlettir.”

Ebû Mûsâ buyurdu ki: “Allahü teâlânın ilim verdiği kimse, onu, insanlara öğretsin. Fakat, bilmediği şeyi söylemekten sakınsın. Yoksa, kendisini ilgilendirmeyen bir şeye karışmış olur, dinden çıkar.”

İbn-i Mes’ûd (radıyallahü anh) buyurdu ki: “Sizden birine, bilmediği bir şey sorulduğu zaman, bilmediğini itiraf etsin, utanmasın.”

Rebî’ bin Haysem buyurdu ki: "Kişi, (bilmediği hâlde) bu haramdır, bu menedilmiştir, demekten sakınsın. O zaman Allahü teâlâ ona, 'Yalan söyledin' buyurur."

İbn-i Abbâs buyurdu ki: “Dosdoğru ol. Bid’atten ve bid’atçi olmaktan çok sakın.”

Büyük âlim İbrâhîm Harbî buyurdu ki: “Allahü teâlâ, kötü arzu ve isteklerde zerre mikdarı bir hayır, iyilik bulundurmadı. Bunlar, şeytanın süsleridir. Şeytan bunları insanlara güzel gösterir.”

Şa’bî (radıyallahü anh) “Bilmiyorum demek, ilmin yarısıdır” buyurmuştur.