Menfaat için mezheb taklid etmek
07/01/2023 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Sual: Kendi mezhebindeki farzı
yapmamak veya kendi mezhebinde haram olarak bildirilen bir şeyi yapmak için
mezhep değiştirmek yahut taklit etmek uygun olur mu?
Cevap: İslamiyetin
bildirdiği hükümlere uymaktan kurtulmak için, mezheplerin ruhsatlarını,
kolaylıklarını araştırıp, bunlara göre iş, ibadet yapmak caiz değildir. Böyle
araştırmaya Telfîk denir. İhtiyaç olunca, başka
mezhebe geçmek veya birkaç şeyi başka mezhebe göre yapmak yani taklit etmek
caizdir. Farzı yapmamak veya haramı yapmak için hile yapmak haramdır ve buna, Hîle-i
bâtıla denir. Bir şey, farz veya haram olmadan önce, farz
veya haram olmasını önlemek caizdir ve buna Hîle-i şer’ıyye denir.
Sual:
Cenaze namazı kılındıktan sonra, tabutun başında dua etmek, konuşma yapmak,
dinimizce uygun mudur?
Cevap: Cenaze
namazı kılındıktan sonra tabutun yanında dua etmek caiz değildir.
Zübde-tül-makâmâtta diyor ki:
“İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin cenaze namazı kılındıktan
sonra, durup dua yapılmadı. Hemen mezarlığa götürüldü. Cenaze namazından sonra,
ayakta dua etmenin mekruh olduğu, fıkıh kitaplarında yazılıdır. Bazı imamlar
yapıyorlar ise de, sünnete uygun değildir.” Cenaze namazı kılındıktan
sonra dua etmenin, konuşma yapmanın caiz olmadığı Bezzâziyye fetvâsında da
yazılıdır.
Sual:
Kiraya verilen ev, araba gibi şeyler oluyor, bunlar zarar gördüğü zaman, bu
zararı kiracı mı yoksa mal sahibi mi öder?
Cevap: Kiraya
verilen mal, kiracıya teslim edilince emanet olup, kiracının elinde kasıtsız
telef olunca, zarara uğrayınca, bu zararı ödemez. Kiraya verilen malı, âdet
haricinde kullanmak kasıt sayılır. Eğer kiracı kasıtlı zarar vermişse, meydana
gelen zararı öder.
Sual:
Cünüpken, vücuttaki kılları almanın, koltukaltı ve kasık tıraşı olmanın mahzuru
var mıdır?
Cevap: İbni
Âbidînde; “Cünüp iken, kasıkları tıraş etmek mekruhtur” denmektedir.
Sual:
Hasta olan bir kimse, sağlamken kazaya kalan namazlarını, teyemmüm yaparak,
oturduğu yerde veya ima ile kaza edebilir mi?
Cevap: Bir kimse, sağlamken kılmadığı namazları, hasta iken teyemmüm ederek ve ima ile kaza etmesi caizdir. İyi olursa, tekrar kılması lazım olmaz. Kaza kıldığını başkasına bildirmemelidir. Çünkü namazı vaktinde kılmamak günahtır. Günahı ise, gizlemek lazımdır.
