"Ölünceye kadar senin" demek...

11/12/2020 Cuma Köşe yazarı O.Ü

"Mülk edinmeyi başkasının zararına bağlamak sahih değildir.”

 

 

Sual: Bir kimse, kendi evini, başka birine "ölünceye kadar senin olsun, sen otur" diye hediye olarak verebilir mi?

Cevap: Bu konuda İhtiyâr'da deniyor ki:

Ömri denilen hibe caizdir. Yani, 'ömrün boyunca evim senin olsun' deyince, öldükten sonra ev, sahibine, sahibi ölmüş ise, vârislerine geri verilir.

Rukbi denilen hibe ise bâtıldır. Yani, 'sen ölürsen benim olsun. Ben ölürsem senin olsun' diyerek evini birisine vermek batıldır. Her biri, ötekinin ölümünü beklediği için, rukbi denilmiştir. Mülk edinmeyi başkasının zararına bağlamak sahih değildir.”

Sual: Herhangi bir kimseye, hiçbir şey demeden yiyecek, giyecek gönderilse, bu gönderilen şey hediye mi olur?

Cevap: Bir kimseye giyecek gönderilse, hediye olur. Kabz edince yani eline geçince mülkü olur ve bunu başkalarına da verebilir.

Sual: Yemeğe davet edilen kimse, gittiği davette önüne konan yiyecekleri yanındakilere de verebilir mi?

Cevap: Bir kimseyi yemeğe çağırınca, önüne konan şey, hediye edilmiş olmaz, buna ibâha, yani yemesine izin vermek olur. Ancak yediği mülkü olur. Davet sahibinden izin almadan, başkalarına veremez.

Sual: Namaz kılacak bir kimse, önünden insanların geçme durumu varsa, ne yapması gerekir?

Cevap: Set, sedir gibi yüksek şeyler üzerinde namaz kılanın, önünden, aşağısından geçen kimsenin, başı namaz kılanın ayaklarından yukarı olursa günaha girer. Namaz kılacak olanın önünden herhangi bir kimse geçebilecek yerlerde, namaz kılarken, imam veya yalnız kılanın sol kaşı hizasına, yarım metreden uzun bir çubuk dikmesi sünnettir. Çubuğu yere dikemezse, secde yerinden kıbleye doğru uzatmak veya çizgi çizmek de olur. Geçene, işaretle, yüksek okumakla mâni olmak caiz ise de, mâni olmamak iyidir.

Sual: Evi, tarlayı kiralarken, senelik kirası söylenip zaman bildirilmemiş ise, bunun müddeti ne kadar olur ve müddet ne zaman başlar?

Cevap: Evin, tarlanın senelik kirası söylenip, müddet söylenmez ise, müddet bir sene olur. Müddet, söz kesildiği gün başlar. Ücret ise, malı teslim aldığı gün başlar.

Sual: Bir şeyin vacip, sünnet veya bidat  olduğunda tereddüt eden kimse, nasıl hareket eder?

Cevap: Bir şeyin vacip veya bidat olmasında şüphe edilse, bu şeyi yapmak iyi olur. Bidat ile sünnet arasında şüphe olsa, yapmamak lazım olur.