Güzel söz söyleyen, güzel söz işitir...
20/11/2022 Pazar Köşe yazarı S.K
Kıymetli nasihatler -2-
Güzel söz söyleyen, güzel söz işitir. Düşünmeden istediğini
söyleyen, istemediği sözü işitir!
Sözü yerinde söyle. Çünkü yerinde söylenmeyen söz, tatlı ve
güzel de olsa acı ve çirkin görünür.
Kendini sıkıntıya sokacak sözü söyleme. Bu durumda susmak daha
iyidir. Yerinde susmak sağlıktır. Çünkü çok kişi sağlıklı iken, yersiz sözü
yüzünden bunu niye söyledim diye hasta olur. Az, öz ve düşünerek söylemek akıl
nişanıdır.
Tatlı dille konuşmayı alışkanlık hâline getir. "Dili tatlı
olanın dostu çok olur" demişlerdir.
Senden zayıf olana zulmetme, böylece sen de, senden kuvvetli
olanlardan zulüm görmezsin.
Yaptığın iyilikten dolayı pişman olma. Kötülükten sakın. İyilik
ettiğin kişinin gönlü ne kadar rahat olursa, senin de gönlün o kadar rahata
erer. Kötülük ettiğin kişinin gönlüne ne kadar sıkıntı gelirse, senin de
gönlüne o kadar sıkıntı gelir, belki de sen daha çok sıkıntı çekersin.
Her yokuşun bir inişi, her zorluğun bir ferahlığı vardır.
İyiye iyi, kötüye kötü de, hakkı inkâr etme. Yani sevmediğin bir
kişi bile, bir şeye iyi diyorsa, o şey gerçekten de iyi ise, ona sakın kötü
deme.
Birine gelen belaya sevinmezsen, sana gelen belaya da kimse
sevinmez. [Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Bir kimse, sevmediği birisine
bela, sıkıntı geldiği için sevinirse, Allahü teâlâ, bu kimseye de bu belayı
verir.) [Eşi’at-ül-lemeât]
Elinden iyilik etmek gelmezse, bari insanları iyiliğe yönelt.
[Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Eddâllü alel-hayri kefâilihî)
yani, (Hayra delalet eden [hayra yol
gösteren, yönlendiren], onu yapan gibidir.) [Ebu
Ya’la]
Gıybet etme... Yok yere, lüzumsuz iddiada bulunma. Bir
konuda bilgin yoksa o konuda iddiayı bırak.
Birkaç kişi bir yere toplanıp otursa, orada biriyle fısıldaşma.
İyi dahi konuşsan insanlar kötüye yorar; "Kim bilir ne uygunsuz söz
ki, fısıltıyla söylüyor" der. İnsanların birbirine olan şüphesi kötüdür.
Birinden işittiğin sözü dinle, fakat o sözle hemen hareket etme.
Düşün, araştır, istişare et. Ona göre hareket et.
Ne söylersen, önce düşün sonra söyle ki, sonra o sözünden pişman
olmayasın.
Ne kadar temiz gönüllü ne kadar iyi kalpli olsan da, kendini
övme.
Senin üzerinde emeği olanın emeğini boşa çıkarma. Eğer o emeğin
karşılığını ödemiyorsan bari nankör olma.
Doğru konuş, sakın yalan söyleme.
İyilerle beraber ol. İyi kimse olarak anılırsın. İyilerle veya kötülerle beraber olan, onlar gibi olur. Hadis-i şerifte (Kişinin dini, arkadaşının dini gibidir) [Hâkim] buyuruldu.
