Ana babanın vefâtından sonra borçlarını ödemeli
25/10/2023 Çarşamba Köşe yazarı H.Y
Ana baba hakları -7-
İmam-ı
Nesefî hazretleri, ana-babanın vefâtından sonra yapılması
gereken vazifeleri bildirmeye şöyle devam ediyor:
11- Ana
babanın vefâtında iskâtını yapmalı, kabre koymadan onların kul borçlarını
ödemelidir. Allahın haklarından olan ölenin namaz ve oruç borcu için, başkası
onun yerine namaz kılamaz ve oruç tutamaz. Vefat eden ana baba için, sevabı
onlara olmak üzere oruç tutmalı ve hac yapmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu
ki: (Başkası
yerine oruç tutulmaz ve namaz kılınmaz. Fakat onun orucu ve namazı için fakir
doyurulur.) [Nesai]
12- Ana
babanın kabirlerini cuma günleri ziyaret etmeli ve Kur'ân-ı kerim okumalıdır.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ana babasının veya birinin kabrini
ihlasla ve mağfiret umarak ziyaret eden, kabul olmuş bir hac sevabı alır ve
bunu âdet edinenin kabrini de melekler ziyaret eder.) [Hakim]
13- Mezar
taşına caiz olmayan ifadeler yazdırmamalıdır. Mesela Fatiha veya Besmele veya
âyet yazmak caiz değildir. Lâtin harfleriyle de caiz olanı yazmamalıdır.
Başkaları uzun yıllardan beri yazıyorsa da, caiz değildir.
14- Ana
babanın vefatından sonra, vasiyetlerini yerine getirmelidir. Vasiyet, dinimize
uygun değilse yerine getirilmez.
15- Ana baba
hayatta iken, evlatlarından incinmiş olsalar bile, çocuk sâlih, iyi kimse
olunca râzı olurlar. Onların öğrettikleri iyi şeylerle amel ettiği müddetçe,
sevabı onlara da ulaşır. Onlardan kötü bir yol edinmiş ise, her yaptığından
onlara da günah yazılır ve azap gider. Bunun için, onlardan veya onların
vasıtası ile öğrendiği kötü şeyleri terk etmeli, kendi kötü amelleri ile,
onlara kabirde azap ettirmemelidir.
16- Ana
babaya sövmemeli ve hatta yakınlarına dahi iyi davranmalıdır. Hadis-i şerifte, (Ana
babaya sövmek büyük günahtır) buyuruldu. [Buhari] Yani
birinin ana babasına söversen, o da senin ana babana sövebilir. Ve yine hadis-i
şerifte buyuruldu ki: (Ölmüş ana baba için dua ve istiğfar
etmek, borçlarını ödemek, dostlarına ikram etmek, onların yakınlarını ziyaret
etmek, iyi davranmak suretiyle onlara ikramda bulunun.) [Hakim]
17- Ana
babanın dostları ile görüşmeli ve onları ziyaret etmelidir. Hadis-i şerifte
buyuruldu ki: (Babası öldükten sonra, onun dostlarını
ziyaret eden, en iyi iyiliği yapmış olur.) [Müslim]
18- Ramazan
ve Kurban Bayramlarında, sevabı onlara olmak üzere sadaka-i fıtır vermeli ve
Kurban Bayramında kurban kesmelidir.
19- Ana
babanın sevdiği yemeği yapıp, fakirlere verip ruhlarını şâd etmelidir.
20- Ana
babanın kötülüklerini kimseye söylememelidir. Hadis-i şerifte (Ölülerinizi
hayırla anın, iyiliklerini söyleyin, kötülüklerini açıklamayın) buyuruldu. [Tirmizi]
