Nasihat kabul etmek güçtür

10/02/2019 Pazar Köşe yazarı O.Ü

Nefislerine uyanlara, dünya zevklerinin peşinde koşanlara, nasihat acı gelir...
 
Sual: Bazı kimselere doğru şeyler söylendiği, gösterildiği ve kendisinin de bunların doğru olduğunu bildiği hâlde, doğru sözlerin ona bir tesiri olmuyor. Bunun sebebi ne olabilir?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı Gazâlî hazretleri, bir talebesine hitaben şöyle buyurmaktadır?
“Nasihat vermek kolaydır, nasihat kabul etmek güçtür. Çünkü, nefislerine uyanlara, dünya zevklerinin peşinde koşanlara, nasihat acı gelir, haramlar ise tatlı gelir. Bunun için, Allahü teâlâ, Kur’ân-ı kerimde, meâlen;
(Kâfirlerle harp ediniz! Harp, size, acı ve sıkıntılı gelir. Size zor gelen şeyler, yani Allahü teâlânın emirleri, sizin için hayırlıdır, iyidir. Size iyi gelen, sevdiğiniz şeyler, yani haramlar, size zararlıdır, fenadır. Hayırlı olanları Allahü teâlâ biliyor, siz bilmiyorsunuz) buyurdu.
Hele senin gibi, ilim ismi verilen ve ilim şekline sokulan, lüzumsuz şeyleri öğrenenlere ve ilmi, dünyada ve ahirette kendine ve insanlara faydalı olmak için değil, herkese büyüklük satmak için ve yalnız dünyalık kazanmak için okuyup, ahiretlerini düşünmeyenlere nasihat tesir etmez. Amelsiz ilim, insanı kurtarır zannediyorsun ve ilim sahibi olunca, amel etmeden kurtuluruz sanıyorsun. Bu hâlinize çok şaşılır. Çünkü ilmi olan kimsenin, amelsiz kuru ilmin kıyamette kendine zarar vereceğini, bilmiyordum, diye özür ve bahane yapamayacağını bilmesi lazımdır. Peygamber efendimizin şu hadîs-i şerifini de işitmediniz mi, buyuruyor ki:
(Kıyamet günü azapların en şiddetlisi, elbette, ilminin faydasını görmeyen âlime olacaktır.)
Büyüklerden biri, Cüneyd-i Bağdâdî hazretlerini, rüyada görüp ne hâlde olduğunu sorunca, Cüneyd-i Bağdâdî hazretleri buyurdu ki:
-O kadar sözlerim, keşf ve işaretlerim, yani zahirî ve batıni bilgilerim hep harap oldu, tükendi; yalnız bir gece kıldığım iki rekat namaz imdadıma yetişti.
Ameli, ibadeti elden bırakma! Kalbe ait hâlleri ve bilgileri unutma! Yani hareketlerin ilme, hâllerin de, tasavvufa uygun olsun!
İyi bil ki, amelsiz ilim, insanı kurtaramaz. Bir kimse ne kadar ilim sahibi olursa olsun, bildiğine göre hareket etmezse, ilminin faydası olmaz.”
           ***
Sual: Bozulan bir namaz, vakti içinde tekrar kılınınca kaza mı olur?
Cevap: Bozulan bir namazı vakti içinde tekrar kılmaya, kaza değil, iade etmek denir.