İlim, aklı aydınlatır, cehâleti öldürür...
11/07/2025 Cuma Köşe yazarı V.T
İlim; insanı akla götürür, kim ilim öğrenirse
akıllanır, ilim; nefsi, rûhu ihyâ eder (diriltir)...
Alâeddîn Halîfe Osmanlı
âlimlerindendir. Fâtih Sultan Mehmed Hân devrinde yaşadı. Önceleri asker idi.
Şeyh Ebdâl Alâeddîn’in tavsiyesi ile Halvetiyye tarikatına girdi. Şeyh
Alâeddîn’in vefâtından sonra, büyük halîfesi Şeyh Sinân’ın hizmetine girdi.
Daha sonra İstanbul’a geldi. Burada büyük bir zaviye yaptırdı ve talebe
yetiştirdi. İstanbul’da vefat etti. Sohbetlerinde şunları anlattı:
“Câhil; dayakla uslanmaz,
nasihatlerden payını almaz.”
“İlim; insanı akla götürür, kim
ilim öğrenirse akıllanır, ilim; nefsi, rûhu ihyâ eder (diriltir). Aklı
aydınlatır, cehâleti öldürür.”
“Zulüm; ayakların kaymasına,
nimetin zevâline, milletlerin helakine sebep olur.”
“Allahü teâlâdan başka her şeyden
uzaklaşmak, ermişlerin ibâdetidir.”
“Müminin gerçek sevgisi, buğzu,
bir şeyi alması, yapması ve terki, Allah için olur.”
“Kâmil mümin gizli şükreder,
belâya karşı sabreder, ümîd hâlinde iken bile korkar.”
“Akıllı kimse, Rabbine ibâdetle,
nefsin arzusuna karşı gelendir. Câhil kimse, mâsiyet (günah) işleyerek nefsin arzusuna
uyandır.”
“Allaha vuslat (erişmek),
insanlardan uzak durmakla olur.”
“İlim, hikmet semeresidir
(meyvesidir)."
“İhtirâslı kimse, bütünüyle
dünyâya mâlik olsa dahi fakirdir.”
“Doğruluk, İslâmın direği, îmânın
desteğidir.”
“Allah için cömertlik,
mukarrebînin (ermişlerin) ibâdetidir.”
“Allahın azâbından korkmak,
müttekîlerin nişanıdır.”
“Günahlardan sakınmak,
tövbekârların ibâdetidir.”
“Dînin esâsı, emâneti yerine
vermek, sözünde durmaktır.”
“Hased eden dâima hastadır, cimri
insan, dâima fakirdir.”
“Kanaatkâr olmak, boyun eğme
zilletinden daha hayırlıdır.”
“İyilik, zincirden bir bağ olup,
onu ancak teşekkür veya mükâfatlar çözebilir.”
“Mümin, nimetle
hata arasında olup, nimete yalnız şükür ve istiğfarla erişilir.”
“Öfke anındaki yumuşaklık (hilm),
zâlimlerin gazâbından korur.”
“Olgunluk üç şeyde gereklidir:
Musibetlere sabır, isteklerde iktisâd ve isteyene vermektir.”
“Yumuşaklık, durulmayı çabuk
sağlar ve zor olan şeyleri kolaylaştırır.”
“Âlim, câhili
hemen tanır, çünkü daha önce o da câhildi. Câhil âlimi tanımaz, çünkü daha önce
âlim değildi.”
