En hayırlı arkadaş güzel ahlaktır...

26/02/2023 Pazar Köşe yazarı V.T

Mus'ab bin Ahmed Kalânisî hazretleri evliyânın büyüklerindendir. Bağdât'ta doğdu. Zamânındaki büyük velîlerin sohbetlerinde bulundu. Cüneyd-i Bağdâdî ve Ruveym bin Ahmed hazretlerinin sohbet arkadaşıydı.  883 (H.270) senesi hac için gittiği Mekke-i mükerreme dönüşü vefât etti.

Bu mübarek zat buyurdu ki: "Bizim yolumuzun esâsı üçtür: İnsanlardan bir şey istememek, üzerimizde hakkı olanların haklarını yerine getirmek, kendimizi kimseden üstün görmemek."

Mûsâ (aleyhisselam), “Yâ Rabbî! Hangi kulunu daha fazla seviyorsun?” deyince, Allahü teâlâ “Beni en fazla hatırlayanı” buyurdu. “Yâ Rabbî! Hangi kulun daha halimdir?” diye suâl edince, Allahü teâlâ “Kızdığında nefsine daha çok sahip olan” buyurdu. “Yâ Rabbî! Hangi kulun daha sabırlıdır?” deyince, Allahü teâlâ “Öfkelerini daha fazla yenenler” buyurdu.

“Sağlam ve çok dakik bir terazi getirilip, müminin korkusu ile ümidi tartılsaydı, ikisi birbirine eşit gelirdi. Mümin, Allahü teâlânın rahmetini hatırlar, ümitli olur, Allahü teâlânın azâbını hatırlar, korkar.”

Lokman Hakim oğluna şöyle nasihatte bulundu: “Oğlum! Allahü teâlâdan öyle kork ki, bu korku seninle ümidin arasına girsin, senin ümidini tamamen kessin. Fakat Allahü teâlâdan öyle ümid et ki, senin ile korkun arasına girip, sendeki korkudan hiçbir şey bırakmasın.” Bunun üzerine oğlu. “Ey Babacağım! Benim bir kalbim var. Kalbimi korku ile doldurursam, bu, benim ümidime mâni olur. Kalbimi ümit ile doldurursam, bu ümidim, hiçbir korkuya kalbimde yer vermez” dedi. Lokman Hakim: “Ey oğul! Müminin öyle bir kalbi vardır ki, sanki o iki kalb gibidir. Birisi Allahü teâlânın rahmetini umar, diğeri ile Allahü teâlânın azâbından korkar. (Yani, mümin ümit ile korku arasında olacaktır. Ne sâdece ümit edip, azâbdan emîn olacak, ne de korkuya düşüp, Allahü teâlânın rahmetinden ümit kesecek...)

Hakîmlerden (hikmet sahiplerinden) birisi oğluna dedi ki: “Ey oğlum! Edeb en hayırlı mirastır. Güzel ahlâk en hayırlı arkadaştır. Çalışmak, en kazançlı maldır. Akıldan daha faydalı bir mal, meşveretten daha güvenilir bir yardımcı, ucubdan (kendini beğenmekten) daha fenâ bir yalnızlık, cehâletten daha şiddetli bir fakirlik, akıl azlığından şiddetli bir yokluk yoktur.”

“Güleryüzlülük, sevginin tuzağıdır.”

“Sözü yumuşak olan kimsenin sevilmesi haktır.”