Yemekte, içmekte bidat olur mu?
31/07/2025 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Sual: Yemede, içmede, giyinmede, ulaşım vasıtalarında ve ev işlerinde de bidat olur mu?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Hadîka-tün-nediyye
kitabında deniyor ki:
“Bidat, dinden olmayan, ibadet
olmayan, âdet olan bir şey ise, dinimiz bunu reddetmez. Yemekte, içmekte,
elbisede, seyrüsefer, ulaşım vasıtalarında ve bina, mesken, ev işlerinde,
ibadet yapmak, yani Allahü teâlâya tekarrüb, yakınlık niyet etmeyip, yalnız dünya
işi düşünülürse, bunlar bir ibadeti yapmaya mâni olmadıkça veya bir haramı
işlemeye sebep olmadıkça, bidat olmazlar. Dinimiz bunları menetmez.”
Bidat üç türlüdür:
1-İslamiyetin küfür alameti
dediği şeyleri zaruret olmadan kullanmak, en kötü bidattir. Kâfirlere hile
olarak kullanmanın caiz olur denildiği Berîkada yazılıdır.
2-Ehl-i sünnet âlimlerinin
bildirdiklerine uymayan inanışlar da kötü bidattir.
3-İbadet olarak yapılan
yenilikler, reformlar, amelde bidat olup büyük günahtır. Âlimler, ameldeki,
ibadetteki bidatleri ikiye ayırmışlar, hasene ve seyyie demişlerdir. İmâm-ı
Rabbânî hazretleri âlimlerin hasene dedikleri bidatlere bidat dememiş, sünnet-i
hasene demiştir. Bidat-i seyyie dediklerine bidat demiş, bunları çok
kötülemiştir. Vehhâbîler ise, hasene denilen, beğenilen bidatlere de, seyyie
demiş, bunları yapanlara kâfir, müşrik demişlerdir.
Sual: Gasbedilmiş, çalınmış veya
izinsiz olarak alınmış mal ve para ile ticaret yapmak, dinimizce uygun olur mu?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Hadîka’da deniyor ki:
“Başkasının malını ondan izinsiz
olarak, zorla almaya, gasbetmek denir. Gasb, haram olduğu gibi, gasbedilen malı
kullanmak da haramdır. Başkasının malını izinsiz alıp, kullanıp, sonra geri
vermek, malda ayıp ve kusur hasıl olmasa bile, haram olur. Kendisine emanet
bırakılan veya gasbettiği malı, parayı ticarette yahut başka yerde kullanıp da,
bundan kazanç sağlamak caiz değildir. Kazandığı şey haram olur. Bunu
fakire sadaka vermesi lazım olur. Birinin malını, parasını şaka olarak da alıp saklamak
haramdır. Çünkü böylece, başkasını üzmüş oluyor. Başkasına eziyet vermek de
haramdır.”
Sual: Anadolu'nun bazı yerlerinde
tezek yakılıyor. Bu tezeklerin külleri necis olur mu?
Cevap: Necaset yanınca, külü temiz
olur. Tezek yakarak ısıtılan fırında, ekmek pişirilir.
