Allahü teâlânın emrine ilk muhalefet eden şeytandır!
10/07/2025 Perşembe Köşe yazarı V.T
Şeytan, Hazreti Âdem’e secde etmekle emrolununca; “Ben
ondan üstünüm" diyerek kibirlendi.
Mahmûd Bedreddîn Efendi Osmanlı
âlimlerindendir. Küçük yaşta ilim tahsiline başladı. O zamanın büyük
âlimlerinden ilim öğrendi. Bursa, İstanbul ve Edirne’de müderrislik yaptıktan
sonra Edirne’ye kadı olarak tayin edildi. 937 (m. 1530) senesinde Edirne’de
vefât etti. Bir dersinde şunları anlattı:
Kalbin bozuk olmasına sebep olan
kötü huylar, yani kalp hastalıkları vardır. Bunlardan biri de kibirdir.
Kendisini başkalarından üstün görmek demektir ki, haramdır. Hadîs-i şerîfte
Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki: “Allahü teâlâ buyuruyor
ki, kibriyâ, üstünlük ve azamet bana mahsûstur. Bu ikisinde bana ortak olanı
Cehenneme atarım, hiç acımam.” Allahü teâlânın emrine muhalefet edip de ilk
defa kibirlenen şeytan oldu. Şeytan, Hazreti Âdem’e secde etmekle emrolununca;
“Ben ondan üstünüm. Toprağa karşı niçin secde edeyim” diyerek kibirlendi. “Beni
ateşten, onu çamurdan yarattın” deyip Rabbine karşı geldi. Ateşin alevini,
latîfliğini ve ışık yaydığını görünce, onu sudan ve topraktan üstün sandı.
Hâlbuki üstünlük, kendini üstün görmekte değil, tevâzu göstermekle olur.
Kibirden çok sakınmak lâzımdır.
Fakirlerin davetine gitmemek, iki parmak ile yemek yemek (üç parmakla yemek
lâzımdır), sofraya düşen yiyecekleri yememek, uzun elbise giymek, kibrinden
elbisesinin söküğünü dikmemek, yemek pişirmemek, evinin hizmetini görmemek,
hizmetkârı ile beraber yemek yememek, fakirlerin yanına oturmamak kibirdir.
Resûlullah efendimiz, koyun sağar, merkebe biner ve ev hizmetini görürdü.
Kalb
hastalıklarından biri de ucbdur. Ucb, yaptığı ibâdetleri ve iyilikleri
kendinden bilip, onlarla övünmek demektir. Nimeti ulu görüp, nimeti göndereni
unutmak ve nimete meyletmek de ucbdur. Ucb, nimeti verenle aradaki bağı unutup,
amelin ve ibâdetinin de Allahü teâlânın tevfik ve ihsanıyla olduğundan gâfil
olmaktır. Ucbun sebebi, cehâlettir, ilâcı, her şeyin Allahü teâlâdan olduğunu
bilmektir. Kalb hastalıklarından biridir. Kin tutmak demektir. Bir dünyâ
meselesi için kalbiyle sevmemek, o kimseden nefret ederek ona düşman olmak,
başkasını aşağı görmek, o kimse hakkında kötülük düşünmektir. Ama bir kimseyi
başkalarına ve kendisine zulmettiği için sevmemek veya fısk ve günâhından
dolayı sevmemek hıkd olmaz. Bu gadab-ı fillah, Allahü teâlânın rızâsı için
sevmemektir.
