“Hayâ ve cömertlik, ahlâkların en efdalidir”
27/09/2025 Cumartesi Köşe yazarı V.T
"Haramlardan kaçınan, takvâ sahibi sâlih kimseleri üzmemen, güzel
ahlâk olarak sana kâfidir."
Ebû Bekr eş-Şebehî hazretleri evliyânın
büyüklerindendir. Horasan’da Nişâbûr’da yaşadı. 360 (m. 970)’de vefât etti.
Zamanında Nişâbûr’da bulunan evliyânın en üstünlerinden ve en çok fetvâ
verenlerinden idi. Ebû Bekr eş-Şebehî’nin rivâyet ettiği bir hadîs-i şerîfte,
Peygamber efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu ki:
“Cebrâil (aleyhisselâm) bana komşu hakkında o kadar
tavsiyelerde bulundu ki, ben komşuyu, komşuya vâris yapacak zannettim.”
Bu mübarek zat, sohbetlerinde buyurdu ki:
“Diğer insanlar yemek ve içmekle kuvvetli olurlar.
Ârifler ise, marifetleri ile kuvvetli olurlar.”
“Haramlardan kaçınan, takvâ sahibi sâlih kimseleri
üzmemen, güzel ahlâk olarak sana kafidir.”
“Havf (korku), seni Allahü teâlâya ulaştırır. Çünkü
korku, nefeslerinin birinde Allahü teâlâya karşı bir saygısızlık
bulunmayacağından emîn olmamandır.”
"İnsanları, hor, hakîr ve aşağı görmen, senin
için tedâvisi mümkün olmayan büyük bir hastalıktır.”
“Sevgi, kalplerin birbirine yakınlaşması ve rûhların
ünsiyetidir.”
“Yumuşaklık, öfke ateşini söndürür. Hiddet ise öfke
ateşini körükler.”
“Mü’min, baktığında ibret alır. Bir şey verilirse,
şükreder. Musibet ve belâya uğrayacak olursa, sabreder. Konuşacak olursa,
Allahü teâlâyı hatırlatır.”
“Câhil, suyu fışkırmayan kaya, dalı yeşermeyen ağaç,
ot bitmeyen yer gibidir.”
“Emânet ve vefakârlık; işlerin doğruluğu, yalan ve
iftira da; sözlerin cinâyetidir.”
“Akıl, müminin dostu; ilim, veziri, sabır,
askerlerinin komutanı ve amel ise silâhıdır.”
“Îmân ile amel, ikiz kardeş olup, birbirinden
ayrılmazlar.”
“Hased edenin sevgisi sözlerinde görülür. Kinini
işlerinde gizler. Adı dost, fiili düşmancadır.”
“Yumuşak başlı olanlar, en sabırlı, derhal affedici ve
en güzel huylu olan kimselerdir.”
“Allahü teâlâdan hayâ etmek, insanı Cehennem
azâbından korur.”
“Gaflet, insana gurûr getirir, helâka yaklaştırır.”
“Mümin, dünyâya ibret gözü ile bakar, ihtiyâcı için
karnını doyurur. Ondan konuşulduğu vakit, nefret ve tenkid kulağı ile dinler.”
“Hâlis bir ibâdet; insanın Rabbinden başkasını
istememesi, günahından başka şeyden korkmamasıdır.”
“Fazilet, gücü yettiğinde affetmektir.”
“Hayâ ve cömertlik, ahlâkların
en efdalidir.”
